Een fijne samenwerking ligt aan de basis van een goed dienstverband. Het zorgt ervoor dat medewerkers plezier hebben in hun werk, dat het werk efficiënter gebeurt en zij zich meer betrokken voelen. Het DISC model, de 9 teamrollen van Belbin en de Communicatiestijlen geven inzicht in de typen personen in je team en wat voor houding je van hen kunt verwachten op het interne sociale netwerk.
Inzicht hebben in je eigen communicatiestijl, teamrol en ook dat van collega's geeft je concrete handvatten in de dagelijkse praktijk. Jovanka Hoeboer van Breaking Habits beschrijft in een interview dat wij recent met haar hielden, dat er diverse communicatiestijlen tussen collega’s mogelijk zijn. Het DISC model benoemt ze als een veelgebruikte aanpak. Dit model behandelen we in deze blog en leggen we naast de 9 teamrollen van Belbin en de Communicatiestijlen.
DISC model
In 1928 schreef Dr. William Moulton Marston een boek met gedragingen en drijfveren van ‘normale’ mensen. In deze publicatie ‘Emotions of normal people’ beschreef hij onder andere het DISC model. Deze theorie stelt dat ieder persoon afhankelijk van zijn persoonlijkheid een voorkeur heeft voor een communicatiestijl. Waar de één meer behoefte heeft aan duidelijkheid en focust op resultaat, vindt de ander de weg er naartoe belangrijker. De stijlen die het DISC model onderscheidt zijn Daadkracht, Interactie, Stabiliteit en Conformeren.
Inzicht hebben in de verschillende rollen, kan je begrip geven van hoe je verschillende personen het meeste kunt laten halen uit het interne sociale netwerk.
- De daadkrachtige persoon wil graag deadlines zien en duidelijkheid over wie voor welke taak de verantwoordelijkheid neemt.
- De interactieve persoon ziet het interne sociale netwerk vooral als plek om leuke en bijzondere werkervaringen te delen, en om geprikkeld te worden met acties en uitdagingen.
- De stabiele persoon vaart wel als hem of haar specifiek om haar kennis wordt gevraagd.
- Het conformerende type vindt het fijn om checklists te vinden over de werkprocessen.
De 9 teamrollen van Belbin
Dr. Meredith Belbin ontwikkelde de theorie dat een succesvol team uit negen verschillende typen personen bestaat. Deze typen bevinden zich in vier categorieën: doen, denken, willen en voelen.
Doen
1. De Bedrijfsman
Als zaken eenmaal zijn afgesproken en bepaald, heb je aan de bedrijfsman de juiste persoon om te waarborgen dat het project op rolletjes zal worden uitgevoerd. Deze persoon is organisatorisch sterk, praktisch, collegiaal en vindt pas rust als iets klaar is.
- Om te zorgen dat een project in de juiste banen wordt geleid, deelt de bedrijfsman graag de werkplanning op het interne sociale netwerk om duidelijk te communiceren en te delen welke doelstellingen er zijn en wanneer deze door wie worden opgeleverd.
2. De Brononderzoeker
Iemand die dol is op drukte, actie en vooruitgang. Deze bezige bij is altijd op pad, vind je overal en nergens en staat graag in het middelpunt van de aandacht.
- Als er een voorstel op tafel ligt, is de brononderzoeker je man of vrouw om het idee op interne sociale media kracht bij te zetten en iedereen te motiveren van het nut van dit voorstel.
Denken
3. De Plant
Is een echte denker die creatief is ingesteld. Van deze introverte persoon kun je originele ideeën verwachten, maar moet je wel opletten omdat hij of zij details over het hoofd ziet.
- Een intern sociale netwerk is een prettig vaarwater voor de Plant omdat hij hier zijn gedachten en creatieve inzichten rustig en gemakkelijk kan delen.
4. De Monitor
Is net zoals de plant een ware denker die vooral graag kritisch kijkt naar wat er gebeurt. Hij heeft een zakelijke, afstandelijke houding en wikt en weegt alle argumenten af voordat hij een conclusie trekt of een advies uitbrengt.
- Als er een poll uit staat om te bepalen wat de naam wordt voor het nieuwe interne sociale netwerk, zal de monitor hier zijn beredenaties niet onder stoelen of banken steken en zijn mening via het interne sociale netwerk laten gelden.
Willen
5. De Voorzitter
Een georganiseerd persoon die de juiste gesprekstechnieken bezit om efficiënt en meedenkend resultaten te bereiken. Hij heeft goed oog voor andermans talenten en wordt vaak gevraagd als leider van een groep.
- Op het interne sociale netwerk neemt de voorzitter graag het initiatief om evenementen te organiseren.
6. De Vormer
Een ambitieus persoon die vol initiatief en energie zit, doelgericht is en goed kan overtuigen. In deze persoon vind je een gepassioneerde en extraverte leider.
- Op het interne sociale netwerk kun je op de Vormer vertrouwen als degene die ideeën bedenkt, vertaalt in concrete plannen en hier de juiste mensen samenstelt om hier werk van te maken.
Voelen
7. De Zorgdrager
Iemand die de hoogste kwaliteit zal waarborgen, erg op details is gericht, collegiaal en betrokken is. Dit is een heuse pietje precies die zorgvuldig werkt en goed kan plannen.
- Deze persoon wijst collega’s op het interne sociale netwerk zonder schuwen op taalfouten, incorrecte formuleringen en onduidelijkheid. Met de Zorgdrager op het interne sociale netwerk kun je erop vertrouwen dat de kwaliteit aan de hoogste standaarden voldoet.
8. De Groepswerker
De meest sociale persoon in de teamrollen van Belbin is de groepswerker. Deze persoon is dol op gezelligheid en bezit het vermogen om een groep individuen verbinden tot één groep. Heeft sterke gespreksvaardigheden en verhelpt onenigheid het liefste voordat hij het signaleert. De Groepswerker is een heuse diplomaat.
- Als het teamuitje - dat de Groepswerker heeft georganiseerd - eraan komt, geeft hij of zij via het interne sociale netwerk nog graag even de laatste details door en deelt de persoon achteraf de leukste foto’s van het uitje.
De negende teamrol
9. De Specialist
Deze teamrol wordt ook wel de negende teamrol genoemd, omdat deze persoon niet van samenwerken houdt. Hij of zij heeft onbeperkt kennis over beperkt vakgebied, werkt liever niet samen met anderen en gaat net zolang op zoek naar het antwoord totdat hij het gevonden heeft.
- Op het interne sociale netwerk kun je problemen direct neerleggen bij de specialist: hij zorgt ervoor dat het wordt opgelost.
Communicatiestijlen
De communicatiestijlen brengen iemand zijn communicatie voorkeuren in kaart.
De vier stijlen worden bepaald door de volgende voorkeuren: neemt iemand in een vergadering meestal een sturende rol aan of juist een volgende rol? En is iemand meer gericht op feitelijke en zakelijke communicatie of meer persoonlijk met ruimte voor emotie? Deze assen leiden tot vier communicatiestijlen waar iemand zijn verbale en non-verbale gedrag zich in uit: vriendelijk, expressief, nadenkend en directief. De manier waarop je overkomt en welke indruk je maakt, kan uiteraard per situatie verschillen.
Expressieve communicatiestijl
Mensen die zich gemakkelijk uiten en creatieve ideeën hebben. Dit zorgt ervoor dat iemand met deze communicatiestijl gemakkelijk mensen overtuigt.
- Op het interne sociale netwerk kun je ervan verzekerd zijn dat deze persoon zich graag mengt in creatieve processen en brainstorms. Als je vraagt om input, is de kans groot dat deze persoon zich meldt!
Directieve communicatiestijl
Iemand die de voorkeur heeft voor directieve communicatie, is daadkrachtig en neemt zelf graag het heft in handen.
- Via het interne sociale netwerk zal deze persoon regelmatig posts doen om mensen te wijzen op taken die gedaan moeten worden en hen te vragen naar de status ervan.
Nadenkende communicatiestijl
Bedachtzaam en terughoudend is de persoon met de nadenkende communicatiestijl. Een analytische aanpak typeert dit type communicatiestijl.
- Als je een vraag hebt aan iemand met de nadenkende communicatiestijl, is het een goed idee om deze via het interne sociale netwerk te stellen. Op die manier geef je iemand tijd om na te denken over een doordachte oplossing.
Vriendelijke communicatiestijl
De persoon met een vriendelijke communicatiestijl heeft veel aandacht voor een goede relatie met anderen en besteedt graag aandacht aan de gevoelens en behoeften van anderen.
- Iemand die thuis werkt of zich ziek meldt kan rekenen op interesse vanuit de persoon met de vriendelijke communicatiestijl. “Hoe gaat het met je?” of “Lekker bezig?”, vanuit deze persoon kun je oprechte interesse verwachten.
Handvatten om je team vooruit te helpen
Door bewust met voorkeuren in communicatie bezig te zijn, leer je beter inzien welke persoon je waarom het beste op een bepaalde manier kunt benaderen. Hier kun je je voordeel uit halen door beter inzicht te hebben in wat collega’s drijft en hoe je ze optimaal kunt betrekken en verbinden met je team, filiaal en de organisatie.
Online testen
De DISC test en teamrollen van Belbin kun je gratis doen bij 123test. Behalve de geijkte traditionele communicatiestijlen/samenwerkingsstijlen en teamrollen, zijn er ook online bronnen die je kunnen helpen. 16 Personalities is een website waar je door middel van een gratis test kunt onderzoeken welk persoonlijkheidstype jij bent en hier vervolgens persoonlijke leerdoelen uit te halen.